Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có kế hoạch tổ chức theo hình thức trực tuyến trước cuối năm nay.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt tay ông Joe Biden khi đó là Phó Tổng thống Mỹ tại Bắc Kinh vào năm 2013. Ảnh: AFP

Mỹ và Trung Quốc đã đồng tình về mặt nguyên tắc để các lãnh đạo của hai nước tổ chức một cuộc họp trực tuyến trước cuối năm nay, Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ cho biết hôm 7-10, sau các cuộc đàm phán cấp cao nhằm cải thiện đối thoại giữa hai nước.

Cuộc gặp kín tại một khách sạn sân bay ở thành phố Zurich của Thụy Sĩ giữa Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan và nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Dương Khiết Trì là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của hai nước, kể từ sau cuộc gặp bất thường và có chiều hướng gay gắt ở Alaska hồi tháng 3. Các quan chức Mỹ cho biết, cuộc gặp là sự tiếp nối từ cuộc điện đàm vào ngày 9-9 của Tổng thống Joe Biden với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Theo tuyên bố của Nhà Trắng, tại cuộc họp, ông Sullivan nêu quan ngại về các vấn đề gây tranh cãi giữa hai nước như hành động phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông... Tuy nhiên, vào cuối ngày, cả Bắc Kinh lẫn Washington đều cho biết các cuộc đàm phán kéo dài 6 giờ mang tính xây dựng và thẳng thắn. "Chúng tôi đã có thỏa thuận về nguyên tắc để tổ chức một cuộc thượng đỉnh bằng hình thức trực tuyến vào thời điểm trước cuối năm nay", một quan chức Mỹ nói. Khi được hỏi thêm chi tiết, phát ngôn viên Nhà Trắng, Jen Psaki, cho biết: "Chúng tôi vẫn đang xúc tiến để xem hội nghị này sẽ được diễn ra như thế nào, khi nào và tất nhiên là những chi tiết cuối cùng mà chúng tôi chưa thống nhất được".

Ban đầu có những thông tin cho rằng, Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Tập Cận Bình có thể gặp mặt trực tiếp tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Italia vào tháng 10 này, nhưng ông Tập đã không rời Trung Quốc kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào đầu năm ngoái. Quan chức này nói: "Cuộc đối thoại lần này, nói một cách rộng ra, là một cuộc cam kết trọng yếu và thực chất hơn so với những gì chúng ta đã có từ trước đến nay ở các cấp thấp hơn", đồng thời cho biết thêm rằng, Washington hy vọng đây sẽ là một "hình mẫu cho các cuộc gặp gỡ trong tương lai".

Tuy nhiên, quan chức này nói sự kiện này không nên được coi là dấu hiệu hạ nhiệt trong quan hệ. "Những gì chúng tôi đang cố gắng đạt được là một trạng thái ổn định giữa Mỹ -Trung, ở mức chúng tôi có thể cạnh tranh mạnh mẽ nhưng phải chế ngự sự cạnh tranh đó một cách có trách nhiệm", quan chức này cho biết thêm.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, tại cuộc hội đàm, ông Dương Khiết Trì đã nói rằng, sự đối đầu sẽ gây thiệt hại cho cả hai quốc gia và thế giới. "Hai bên nhất trí hành động... để tăng cường đối thoại một cách chiến lược, giải quyết được các khác biệt, tránh xung đột và đối đầu", tuyên bố của Bộ này cho biết.

Cuộc điện đàm của ông Biden với ông Tập Cận Bình vào tháng 9 đã chấm dứt gần 7 tháng gián đoạn trong đối thoại trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về sự cần thiết phải đảm bảo sự cạnh tranh của hai nước không hướng đến xung đột.

Căng thẳng thương mại cũng là vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự giữa Mỹ và Trung Quốc. Đại diện Thương mại Mỹ, bà Katherine Tai, hiện có mặt tại Paris (Pháp) cho các cuộc họp của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Bà nói rằng hy vọng sẽ sớm tổ chức các cuộc thảo luận với các đối tác Trung Quốc. Hôm 4-10, bà Tai tiết lộ kết quả của cuộc rà soát kéo dài nhiều tháng về chính sách thương mại của Trung Quốc, tuyên bố sẽ tổ chức các cuộc đàm phán "thẳng thắn" với Bắc Kinh về việc này.

KHẢ ANH